Tweet |
SUR, DİYARBAKIR - DİYARBAKIR'ın Sur ilçesindeki 8 bin yıllık Amida Höyük'teki Artuklu Sarayı'nın arkeolojik kazı çalışmalarında, İslam alimlerinden El-Cezeri tarafından yapıldığı düşünülen modern kalorifer sistemi bulundu. Kazı Başkanı Prof. Dr. İrfan Yıldız, "Artuklu dönemi kalorifer sistemi, çağdaş kalorifer sistemine yakın bir sistem gibi görünüyor" dedi.
Hurri-Mitanniler, Urartular, Persler, Romalılar, Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Selçuklular ve Artuklular'ın da aralarında yer aldığı birçok medeniyete ev sahipliği yapan Diyarbakır'ın tarihi Suriçi'ndeki İçkale'de bulunan 8 bin yıllık Amida Höyük'teki arkeolojik kazılar devam ediyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nce sürdürülen çalışmalar kapsamında Amida Höyük'teki Artuklu Sarayı'nda, 13'üncü yüzyıla ait El-Cezeri tarafından yapıldığı düşünülen modern kalorifer sistemi bulundu.
'ROMA DÖNEMİNE AİT SİSTEMDEN FARKLI'
Daha önce Roma dönemine ait bir kalorifer sisteminin keşfedildiği kazı alanında, yeni bulunan Artuklu dönemine ait modern kalorifer sisteminde, suyun ısıtılarak duvarlardaki depo alanından mekanlara dağıtıldığı belirlendi. Amida Höyük Kazı Başkanı Prof. Dr. İrfan Yıldız, bu sistemin El-Cezeri tarafından yapılmış olabileceğine dikkat çekerek şöyle konuştu:
"Diyarbakır İçkale Artuklu Sarayı kazı çalışmalarının 2021 yılı kazı çalışmalarında sarayda yapılan çalışmalarda bir kalorifer sistemine rastlandı, yeni bir sistem bu. Daha önceki 2020 yılı çalışmalarında Roma dönemine ait kalorifer sistemi bulunmuştu. O sistem, doğu tarafta yer alan hamamın sıcak suyundan yararlanılarak yapılmıştı. Bu yeni kalorifer sistemi biraz daha farklı ve Artuklu dönemine ait. Bize şu soruyu da akla getiriyor, acaba El-Cezeri'nin yaptığı bir sistem mi? Çünkü bu kalorifer sisteminde kullanılan tuğla malzemeden yapılan kulelerin benzerini El-Cezeri'nin su sisteminde de görüyoruz."
'ÇAĞDAŞ KALORİFER SİSTEMİNE YAKIN BİR SİSTEM'
Artuklu dönemi kalorifer sisteminin çağdaş kalorifer sistemine yakın bir sistem olduğunu aktaran Prof. Dr. Yıldız, "Yan taraftaki ocaktan suyun ısıtıldığı ve suyun duvarın içindeki depoda depolandığı, daha sonra ada mekanlara dağıtıldığını görüyoruz. Dolayısıyla bir sarayda bulunan en erken tarihli kalorifer sistemi diyebiliriz. Doğu Beyazıt'taki İshak Paşa Sarayı'nda da benzer bir kalorifer sistemi var, orada künkler kullanılmış, ama Artuklu Sarayı'nda kanallar kullanılmaya devam edilmiştir. Tabi El-Cezeri İslam medeniyetinin büyük alimlerinden ve mucitlerindendir, 25 yıl bu sarayda yaşamıştır, muhtemelen bu kalorifer sistemine de katkısı olmuştur. Dolayısıyla böyle bir dehanın burada yaşamış olması, bu tür sistemlerin gelişmesine de vesile olmuştur" diye konuştu.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 33 | 29 | 1 | 3 | 77 | 21 | 90 | +56 |
2 | Fenerbahçe | 33 | 27 | 1 | 5 | 87 | 30 | 86 | +57 |
3 | Trabzonspor | 33 | 17 | 12 | 4 | 56 | 43 | 55 | +13 |
4 | Beşiktaş | 33 | 15 | 12 | 6 | 44 | 38 | 51 | +6 |
5 | Başakşehir FK | 33 | 14 | 12 | 7 | 44 | 38 | 49 | +6 |
6 | Çaykur Rizespor | 33 | 14 | 13 | 6 | 43 | 49 | 48 | -6 |
7 | Kasımpaşa | 33 | 13 | 13 | 7 | 55 | 59 | 46 | -4 |
8 | Antalyaspor | 33 | 11 | 10 | 12 | 38 | 38 | 45 | 0 |
9 | Alanyaspor | 33 | 11 | 10 | 12 | 43 | 46 | 45 | -3 |
10 | Sivasspor | 33 | 11 | 10 | 12 | 40 | 45 | 45 | -5 |
11 | Adana Demirspor | 33 | 9 | 10 | 14 | 49 | 44 | 41 | +5 |
12 | Samsunspor | 33 | 10 | 14 | 9 | 37 | 43 | 39 | -6 |
13 | MKE Ankaragücü | 33 | 8 | 12 | 13 | 40 | 43 | 37 | -3 |
14 | Kayserispor | 33 | 10 | 13 | 10 | 37 | 47 | 37 | -10 |
15 | Konyaspor | 33 | 8 | 13 | 12 | 34 | 47 | 36 | -13 |
16 | Gaziantep FK | 33 | 9 | 17 | 7 | 37 | 50 | 34 | -13 |
17 | Fatih Karagümrük | 33 | 8 | 16 | 9 | 37 | 42 | 33 | -5 |
18 | Hatayspor | 33 | 7 | 14 | 12 | 37 | 46 | 33 | -9 |
19 | Pendikspor | 33 | 7 | 17 | 9 | 37 | 68 | 30 | -31 |
20 | İstanbulspor | 33 | 4 | 22 | 7 | 26 | 61 | 16 | -35 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 31 | 22 | 6 | 3 | 70 | 27 | 69 | +43 |
2 | Göztepe | 31 | 19 | 6 | 6 | 54 | 19 | 63 | +35 |
3 | Çorum FK | 31 | 16 | 8 | 7 | 52 | 31 | 55 | +21 |
4 | Sakaryaspor | 31 | 15 | 7 | 9 | 45 | 31 | 54 | +14 |
5 | Bodrumspor | 31 | 14 | 7 | 10 | 39 | 21 | 52 | +18 |
6 | Kocaelispor | 31 | 15 | 9 | 7 | 45 | 35 | 52 | +10 |
7 | Bandırmaspor | 31 | 12 | 8 | 11 | 46 | 27 | 47 | +19 |
8 | Gençlerbirliği | 31 | 12 | 8 | 11 | 37 | 30 | 47 | +7 |
9 | Boluspor | 31 | 13 | 10 | 8 | 28 | 32 | 47 | -4 |
10 | Erzurumspor FK | 31 | 11 | 9 | 11 | 28 | 27 | 41 | +1 |
11 | Ümraniyespor | 31 | 10 | 14 | 7 | 34 | 42 | 37 | -8 |
12 | Manisa FK | 31 | 8 | 11 | 12 | 38 | 37 | 36 | +1 |
13 | Keçiörengücü | 31 | 9 | 13 | 9 | 28 | 38 | 36 | -10 |
14 | Şanlıurfaspor | 31 | 8 | 13 | 10 | 28 | 33 | 34 | -5 |
15 | Tuzlaspor | 31 | 8 | 14 | 9 | 32 | 46 | 33 | -14 |
16 | Adanaspor | 31 | 9 | 17 | 5 | 24 | 44 | 32 | -20 |
17 | Altay | 31 | 5 | 23 | 3 | 14 | 70 | 15 | -56 |
18 | Giresunspor | 31 | 2 | 25 | 4 | 13 | 65 | 7 | -52 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 34 | 24 | 5 | 5 | 76 | 29 | 77 | +47 |
2 | Van Spor FK | 34 | 23 | 5 | 6 | 57 | 33 | 75 | +24 |
3 | Bucaspor 1928 | 34 | 20 | 5 | 9 | 51 | 24 | 69 | +27 |
4 | 1461 Trabzon FK | 34 | 19 | 6 | 9 | 64 | 35 | 66 | +29 |
5 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 34 | 16 | 8 | 10 | 47 | 29 | 58 | +18 |
6 | Ankaraspor | 34 | 15 | 8 | 11 | 42 | 32 | 56 | +10 |
7 | Karacabey Belediye Spor | 34 | 13 | 10 | 11 | 40 | 32 | 50 | +8 |
8 | Ankara Demirspor | 34 | 14 | 15 | 5 | 37 | 38 | 47 | -1 |
9 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 34 | 13 | 14 | 7 | 42 | 36 | 46 | +6 |
10 | Kırklarelispor | 35 | 11 | 13 | 11 | 32 | 38 | 44 | -6 |
11 | Diyarbekir Spor | 34 | 11 | 14 | 9 | 36 | 37 | 42 | -1 |
12 | Altınordu | 34 | 10 | 13 | 11 | 40 | 34 | 41 | +6 |
13 | Hes İlaç Afyonspor | 34 | 10 | 13 | 11 | 24 | 34 | 41 | -10 |
14 | Serik Belediyespor | 34 | 10 | 14 | 10 | 29 | 37 | 40 | -8 |
15 | Nazilli Belediyespor | 35 | 11 | 16 | 8 | 38 | 57 | 38 | -19 |
16 | Zonguldak Kömürspor | 34 | 9 | 17 | 8 | 35 | 54 | 32 | -19 |
17 | Kırşehir Futbol SK | 34 | 5 | 21 | 8 | 32 | 68 | 23 | -36 |
18 | Bursaspor | 34 | 5 | 21 | 8 | 24 | 62 | 20 | -38 |
19 | Adıyaman FK | 34 | 3 | 24 | 7 | 24 | 61 | 16 | -37 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kepezspor FAŞ | 27 | 21 | 2 | 4 | 63 | 16 | 67 | +47 |
2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 27 | 18 | 0 | 9 | 54 | 15 | 63 | +39 |
3 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 27 | 14 | 6 | 7 | 39 | 25 | 49 | +14 |
4 | İnegöl Kafkas GK | 27 | 13 | 6 | 8 | 35 | 26 | 47 | +9 |
5 | 52 Orduspor FK | 27 | 13 | 7 | 7 | 39 | 28 | 46 | +11 |
6 | Edirnespor | 27 | 13 | 9 | 5 | 45 | 27 | 44 | +18 |
7 | K.Çekmece Sinopspor | 28 | 10 | 10 | 8 | 41 | 31 | 38 | +10 |
8 | Mardin 1969 Spor | 27 | 11 | 11 | 5 | 36 | 32 | 38 | +4 |
9 | Artvin Hopaspor | 27 | 9 | 11 | 7 | 33 | 28 | 34 | +5 |
10 | Karabük İdmanyurdu Spor | 27 | 10 | 13 | 4 | 26 | 43 | 34 | -17 |
11 | Talasgücü Belediyespor | 27 | 9 | 14 | 4 | 30 | 42 | 31 | -12 |
12 | Kırıkkalegücü FK | 27 | 8 | 14 | 5 | 28 | 36 | 29 | -8 |
13 | Gümüşhanespor | 27 | 4 | 13 | 10 | 23 | 45 | 22 | -22 |
14 | Malatya Arguvanspor | 27 | 3 | 20 | 4 | 18 | 53 | 13 | -35 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 27 | 2 | 22 | 3 | 19 | 82 | 9 | -63 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
26/04/2024 | Adana Demirspor | vs | Galatasaray |
27/04/2024 | Kasımpaşa | vs | Samsunspor |
27/04/2024 | Sivasspor | vs | Konyaspor |
27/04/2024 | Fenerbahçe | vs | Beşiktaş |
27/04/2024 | Hatayspor | vs | Başakşehir FK |
28/04/2024 | Alanyaspor | vs | İstanbulspor |
28/04/2024 | Pendikspor | vs | Kayserispor |
28/04/2024 | Çaykur Rizespor | vs | MKE Ankaragücü |
28/04/2024 | Trabzonspor | vs | Gaziantep FK |
29/04/2024 | Fatih Karagümrük | vs | Antalyaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
28/04/2024 | Adanaspor | vs | Manisa FK |
28/04/2024 | Boluspor | vs | Altay |
28/04/2024 | Erzurumspor FK | vs | Çorum FK |
28/04/2024 | Giresunspor | vs | Sakaryaspor |
28/04/2024 | Göztepe | vs | Gençlerbirliği |
28/04/2024 | Keçiörengücü | vs | Ümraniyespor |
28/04/2024 | Kocaelispor | vs | Bandırmaspor |
28/04/2024 | Şanlıurfaspor | vs | Eyüpspor |
28/04/2024 | Tuzlaspor | vs | Bodrum FK |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
28/04/2024 | Ankaraspor | vs | Nazilli Belediyespor |
28/04/2024 | Esenler Erokspor | vs | Adıyaman FK |
28/04/2024 | Hes İlaç Afyonspor | vs | Bucaspor 1928 |
28/04/2024 | Karacabey Belediye Spor | vs | Altınordu |
28/04/2024 | Van Spor FK | vs | Ankara Demirspor |
28/04/2024 | Yeni Mersin İdman Yurdu | vs | Beyoğlu Yeniçarşıspor |
28/04/2024 | Zonguldak Kömürspor | vs | Kırşehir Futbol SK |
28/04/2024 | 1461 Trabzon FK | vs | Serik Belediyespor |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor | vs | Bursaspor |
28/04/2024 | Van Spor FK - Ankara Demirspor | Ankara Demirspor ligde deplasmandaki son 7 maçında hiç kazanamadı | Van Spor FK yenilmez |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor - Bursaspor | Bursaspor ligdeki son 5 maçını kaybetti | Diyarbekir Spor kazanır |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor - Bursaspor | Diyarbekir Spor ligdeki son 9 maçında hiç kazanamadı | Bursaspor yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
27/04/2024 | Aliağa Futbol A.Ş. | vs | Kırıkkalegücü FK |
27/04/2024 | Artvin Hopaspor | vs | 52 Orduspor FK |
27/04/2024 | Ayvalıkgücü Belediyespor | vs | Edirnespor |
27/04/2024 | Gümüşhanespor | vs | Kepezspor FAŞ |
27/04/2024 | Malatya Arguvanspor | vs | Talasgücü Belediyespor |
27/04/2024 | Mardin 1969 Spor | vs | İnegöl Kafkas GK |
27/04/2024 | Tarsus İdman Yurdu | vs | Karabük İdmanyurdu Spor |