Hayatta,  gerçekleştikten sonra tekrar geriye alamayacağımız durumlar vardır.  Bunlar; silahtan çıkan kurşun,  ağızdan çıkan söz ve geçip giden zamandır.

Silahtan çıkan kurşun gibi,  bir davranışımızı, bir hareketimizi de geri alamayız ve " olmuşla ölmüşe çare yok " atasözünde olduğu gibi geri alamayabiliriz ve durum olumsuz bir şekilde neticelenebilir.

Söylediğimiz bir söz,  kullandığımız bir sözcük bir evliliği bitirebilir, bir dostluğu,  bir ortaklığı nihayete erdirebilir.

Bir de zaman kavramı var.  Birini ya da bir şeyi beklerken geçmek bilmeyen, mutlu bir anda ya da ortamdayken nasıl da hızla geçip gittiğini anlayamadığımız zaman...

Bir çok insan, zamanı hak ettiği gibi yaşayamadığı ve içini verimli şekilde dolduramadığı için,  en çok zamandan yana olumsuz anlamda söylemlerde bulunuyor.  Ayetle re sabittir ki, insan en çok ta zamanın kıymetini bilemediği için ziyan olmuş bir ömür yaşıyor.

Herhangi bir davranış ya da konuşmanız olumsuz bir sonuçla karşılaştığında, ilk olarak verilen tepki  "beni yanlış anladın "olur, öyle değil mi?

Durum aslında tam da şudur; karşınızdaki kişi sizi yanlış anlamaz. Bize bunu düşündüren şey,  bizim için ne söylemek istediğimizin önemli olduğu düşüncesidir. 

Mesele şu ki, insanlar bizim ne söylemek istediğimizi anlamak zorunda değildir.  Bununla birlikte biz doğru kelimelerle,  doğru cümleleri kullanmak ve karşımızdaki insana da bu şekilde yansıtmakla sorumluyuz.  Bu sorumluluk,  her bireyin kendi sorumluluğudur. "Beni yanlış anladın " ifadesi bir suçlamadır.  Çünkü kimse yanlış anladığını düşünmez ve bu duruma tepki gösterir.  Bunun yerine " ben anlatamadım " dediğinizde,  sağlıklı ve uyum içerisinde gelişen ve ilerleyen bir iletişim süreci başlar.

Düşünceli davranmak, düşüncelere dalmaktan çok başka bir şeydir. Eskiler, büyüklerimiz, bu düşünceli olma halini yaşam şekli haline dönüştürmüşlerdir.

Gölgesinde dinlendiği ağaçtan helallik isteyen,  su içtiği tası hürmeten öpen insanlar,  işte buna hayatlarında yer açmışlar, bize de örnek olmuşlardır.

Bir karıncanın bile hakkını gözeterek onu kilometrelerce yolu tekrar kat ederek, heybesine girdiğini düşündüğü yere tekrar götürüp geri bırakan Beyazıt-ı Bestami' nin bize sunduğu emsal, işte budur.

İnce fikirli olmak, bizi düşünceli olmaya sevk eder.  Düşünceli olmak; bir davranışta bulunmadan önce, ağzımızdan bir söz daha çıkmadan önce,  bizi oto- kontrollü  bir şekilde davranmaya sevk eder.

O an canımız nasıl istediyse öyle davranırsak,  aklımıza gelen her şeyi, o haliyle ortaya dökersek; yanlış anlaşılmış değil, yanlış anlatmış oluruz.

Mevlâna der ki; dil kıyı, kalp denizdir.  Denizde ne varsa, kıyıya da o vurur.

İmam Gazali ise şöyle der; insan iki küçük et parçası ile ölçülür, kalbi ve dili.

Aslında sözün özü şudur;

Benim içimde bir şey yok,  her şey dilimde demek, minareyi çalanın hazırladığı kılıftır.  Kalpte olmayan bir şey,  dile vurmaz.

O yüzden bu anlamda her bireyin bu durumu sorgulaması ve sorumluluğu artık kendinin alması gerekir.